پوئما
اوزاقلاردان بیر ایلاهی توتک سسی گلیردی،
کدر واردی، فرح واردی،
دعوت واردی او سس‌ده...
الیم قاشیمین اوستون‌ده، قولاغیم دینشه‌مه‌ده،
آخشام اوستو یول دییشدیم او ایلاهی سس سمته.
«آز گئتدیم-اوز گئتدیم، دره-تپه دوز گئتدیم»،
بیر ساعتین تامامین‌دا اول مکانا یئتیشدیم.
داغ دؤشون‌ده بیر چوبان‌دی اوزو-گؤزو فرح‌لی،
یئمک‌دن یورغون سوروسو گؤوشییردی سرین‌ده.
سلام وئردیم، سلام آلدیم.
دئدیم، قارداش،
نه چالیر، نه اوخوردون؟ –
بورالارا
او ایلاهی
سس‌دن توتوب گلمیشه‌م.
دئدی، «چوبانبایاتی»یدی – «بیزیم، «چوبانبایاتی» –
چوبانلارین حیاتی»...
دئدیم، پکی،
قیزین‌دیرمی یاماجدا چیچک ییغان؟
دئدی، قیزیم‌دیر، عمی‌سی، چوبانیاستیغی ییغار؛
دئدیم، بوغازیم قورویوب... –
تئز سسله‌دی اؤولادینی،
دئدی، گؤتور کوزه‌نی،
ائن بیزیم چوبانبولاغا،
دولدور گتیر، یوبانما...
ایلدیریمتک چاخدی گئت‌دی،
قوش اؤتگونو قاییت‌دی –
چوبانقیزی گتیره‌ن سو –
سو دئییل‌دی، ائله بیل کی،
یئرین بوز داماریی‌دی...
ایچدیم، سونرا، ائل میثالی آلخیشی‌می سؤیلدیم:
«سلام اولسون حسینی شهیده،
لعنت اولسون یزید پلیده»!
چوبان دئدی:
-نوش اولسون!
-سونون سو تک دورولسون!
-قوناق قارداش،
سلامینا احتیرامیم، شهیدلره سایغیم وار،
اما «یزیده لعنت»ی سنه یاراشدیرمادیم.
بیلیرسن‌می، یادداشی وار سولارین؛
بلکه داغین-داشین دا،
هله دئسن، بو هاوانین، هاواداکی توزون دا...
نیه لعنت ائشیت‌سینلر بو شر واختی دیلین‌دن؟
تانری اؤزو یاخشی بیلیر، ندیر کیمین قازانجی؛
بیز سؤیلیک آلخیشلاری – شهیدلره یئتیش‌سین،
قارشی‌سین‌دا دئییله‌م، ائ... یزیدلره لعنتین؛
من آلخیشا طرفدارام،
آلخیشلی‌دان یانایام..!
دئدیم، ایرفان چوبانی‌سان – گؤروره‌م،
بلکه ائله اونا گؤره
آدام کیمی دانیشیردی توتیین...
من ده یقین اؤز عمرومو قارا یئله وئرمیرم،
توتیین‌ده گؤرونوردو سنین بؤیوک اوریین...
***
قویونلارین خالخال واختی، ساغیم واختی چاتمیش‌دی...
«قومرال» ایله «گؤزوقارا» قویون دا،
«دیزیقارا»، «آلابزک»، «نارینج» دا
ایمرندیلر، «آنلادیلار» چوبانی… -
سونرا چوبان «تپل» دئدی، گاه دا «قاشقا» چاغیردی،
یولداشیی‌دی دئیه‌سن، قویونلاری ساغیردی...
سؤز سؤزو چکمیش‌دی، صحبت صحبتی،
اوغلو بیزه چای گتیردی، قیزی دم-دسگاه آچدی،
ککلیک اوتو چاییی‌دی – چای‌دان آرتیق‌دی –
سانکی داغدؤشونون آلتون طامیی‌دی...
بیر ده گؤردوم، قارداش اؤزو
واراق-واراق چئویریر
دونیاسینی چوبانین...
بیر ساغ سؤز دئیه‌ن وارسا،
قولاق وئرمک ویجدانی‌دیر اینسانین...
دئیه‌سن چوبان منی لاپ شهرلی سانمیشدی،
من ماراقلا دینلدیکجه، او هئی خیردالاییردی...
***
ائلکی اویانیر قیش مورگوسون‌دن،
بو داغلار، بو دوزلر یاشیل گئیینیر،
اوزون آیلار قیشلالاردا ساخلانان قویون-قوزو
بیزدن قاباق جان آتیر طبیعتین قوینونا.
هله اوت چیخماسا دا،
قویون-قوزو روزی‌سینی
قالین قار آلتین‌داجا ساخلاییب‌دی، ساخلایان...
سوروموزو گؤرونجه، شئنلیک داغا قالخینجا،
بئلی دومان کمرلی، زیروه‌سی گؤی سیرداشی
داغلاریمیز سئوینیر، چؤللریمیز سئوینیر؛
تورپاغین آرزوسوتک آچیلیر گول-چیچکلر؛
یایلاغا-یاماجا،
یولا-آرخاجا
یاییلیر قویون-قوزو –
سپه‌لنیر مونجوقتک –
یاراشیق اوستونه یاراشیق گلیر…
جانا هوپور یایلاغین-یاماجین یووشان عطری…
بیز بسله‌ین حیوانلارین اتی، سودو، قاتیغی،
بولاماسی، دله‌مه‌سی، سوزمه‌سی، شور-پئندیری،
داماقلاردا داد اولور – هر بیری بیر عالم‌دی…
ساچاق-ساچاق قویون یونو – دؤشنیر دؤشک اولور،
ایشلنیر یورغان اولور؛
هله، بیر ده، کؤینک، الجک، جوراب… دئسن،
اوزون قیشی جانیمیزا یولداش‌دی.
ائو-ائشیک‌ده بر-بزک‌دی یون خالیلار، گبه‌لر،
کیلیم، جئجیم و پالاز… –
آغلینا هر نه گلر… –
چینلرده هئیبه، خورجون
بو آلتون سورولرین یونون‌داجا دئییل‌می؟..
نه دئییردی ننه‌لر؟ –
«قویونلو ائولر گؤردوم،
قورولو یایا بنزر؛
قویون‌سوز ائولر گؤردوم،
قوروموش چایا بنزر…»
عزیز قوناق، نه باشینی آغریدیم،
آناسینی، بالاسینی آختاران‌دا ملشر قویون-قوزو –
داغلاردا، دره‌لرده چیچکلیر سسلری
باخ، او واخت‌دا بو هئیبه‌دن چیخاراراق توتیی،
«قویونهنگی» چالیریق؛
قویون-قوزو سنگییر...
«بو قوجا داغلارین بیری ده بیزیک»،
طبیعت بیزنه‌ن‌دیر، بیز طبیعتنه‌ن؛
مکتب اوخومادیق، حیات اوخودوق،
ایندی اوشاقلاریم گئدیر مکتبه،
اونلار طبیعت‌دن درس آلیب ذاتاً –
نه ائو ییخماز، نه ده کی کؤنوللری قیرمازلار.
نغمسیله داغا سئوگی چات‌دیران
آخارسویون، قارا سازین، توتیین
آنلاتدیغی – تمل درس‌دی اونلارا…
آخارسوتک یاردیمسئور و جومرد،
آل گونشتک مرحمت‌لی، شفقت‌لی –
بئله بؤیوتموشم بالالاریمی.
گئجتک اؤرترلر قوصور گؤرونجه،
حیددت مقامین‌دا سوسقون قالارلار.
تورپاق کیمی، گؤستریش‌سیز، ساده دیل،
دنیز کیمی خوشگؤرولو بالالاریم وار منیم.
اوستادلار نئجه سؤیلردی؟ –
«یا اولدوغونتک گؤرون یا گؤروندویونتک اول»!
باخ، بئله‌دیر، قوناق قارداش، بئله‌دیر بالالاریم»…
***
بس نئجه‌دیر سورو ایله دیل تاپماغین، دئ، نئجه؟ –
شؤوقله دئدی:
ایسنیشمیشیک، لاپ اینجه‌دن ده اینجه...
دئدیم، چتین‌دی‌می بو صنعت، قارداش؟
دئدی، پیغمبرلر چوبان اولوب‌سا،
نه سن سوالی وئر، نه من جاوابی...
دئدیم کی، هر یئره ده آدینیزی قوش‌موسوز:
چوبانکند، چوبان تالاسی، چوبان بولاق –
داها دا نئچه-نئچه سیزه یاخین-اوزاق آد...
-او آدلاری ائل وئریب‌دی، بیز آد وئره‌ن دئیی‌لیک،
ائلده‌ن گلن آدلاری دا چئویره‌ن ها دئیی‌لیک...
دئدیم، سنین منه سؤزون نه اولا؟
دئدی، سیز سؤز اهلی‌سیز،
بیز حال اهلییک، قارداش،
گل، گئدک، بارداش قوراق؛
بوردا ایشیمیز وار، اوردا آشیمیز،
بوردا دا، اوردا دا قارا داشیمیز...
بیل کی اورییمتک گئنیش‌دی چادریم.
***
چادیرین‌دا ساز دا واردی، توتک ده،
الیئترده خنجری، دیوارین‌دا توفنگ ده...
دولویدو یئییم سوفره‌سی،
دئییم، کؤنول سوفره‌سی...
یئدیک-ایچدیک، داماغیمیز چاغ اولدو. –
نه یوخویدو؟ –
سود، قاتیق، سوزمه، پئن‌دیر،
گؤیرتی و گؤبلک...
کؤرپه قوزو بوزارتماسی،
بیر ده چوبان سالاتی...
سؤز سؤزو چکیردی، صحبت-صحبت،
اوز اوزو چکیردی، دقت دقتی.
چوبان دئدی:
باخما، مین بیر زحمتی وار –
بیتیب-توکنمز… اما یئنه
اؤز ذوقو وار، صفاسی وار بو ایشین
چوبانلیغین قارداش‌لیقدی دوستورو:
تانرینین یاراتدیغی هر شئیله آنلاشیریق،
بیز تانریمیز یارادانلا باریشیغیق…
***
بیردن منه ائله گل‌دی
بو چوبان
آلاچیق‌دان داها آرتیق
آلاداغ ییه‌سی‌دیر…
بیر آزدان دا دیوارداکی ساز ائندی
ائله کی آلاچیق‌دا ساز چالین‌دی، ساز دین‌دی…
دئدیم، اگر «دیوانی»دن
«موخممس»ا کسه کئچ‌سه،
دوروم گئدیم،
اما گؤردوم، «دیوان»اینی
بیر دئمییر، ایکی دئییر،
ایکی دئمیر، اوچ دئییر.
دئردی «مکتب گؤرممیشه‌م» –
اما مکتب گؤره‌ن منی آچیق حیران ائیلییر…
اوستادلاردان دئدی، دئدی، سونرا اؤزونه کئچدی –
اوردا منه ائله گل‌دی، بداهتا سؤز دئدی:
«یولونو آزارسان یول سنی سسلر،
نسه ایتیررسن، اول سنی سسلر،
هر سسی چئویریب سؤز ائتمک اولمور،
قلب کدری گزر، دیل قمی سسلر.
عینی یئردن گلر، باشقادی آدی،
باشقادی سس دادی، باشقا سؤز دادی؛
سسلرین گؤزه‌لی قارا سازدادی،
کر‌می چاغیرار، دیلقمی سسلر…
دئییر، سؤز اؤلمییر، دئییر، سس اؤلمور.
بس اؤل‌ن‌دن سونرا نه اوچون گلمیر؟
گلمیینه گلیر، ائ، ائشیدیلمییر،
یوخسا کئچممییر کفه‌نی سسلر»؟!.
دئدیم:
-منیم هاوام «دیلقه‌می»دیر، جان چوبان.
- منیم هاوام «روحانی»دیر، سؤیله‌دی...
دئدیم:
- اولسون، بونلار اکیز هاوادی...
«آران گؤزلله‌مه‌سی» اولدو سونرا چالدیغی. –
بو هاوایلا آرانی سانکی داغا داشی‌دی...
دئدی: توتک‌ده «چوبانبایاتی»،
سازدا بون‌سوز قالماریق...
«هر گون وئریلممیش بیر سلامیم وار،
هر گون گؤردوکلریم گؤزوم‌دن چیخار.
منیم بو دونیادان بیر آلاسیم وار،
بیر ده، بیر آدام وار سؤزوم‌دن چیخار.
دیللر وار – آدی‌می تزه ساخلاییب،
گؤزلر وار – اوستوم‌ده نظر ساخلاییب،
بیر قلبی سینیق قیز نزیر ساخلاییب،
اونون دا حسرتی دؤزوم‌دن چیخار.
دئدیلر، یئری‌سن، یورولماق قالار،
ائله اوتوروب دا قوجالماق اولار.
دلی آرزولارنان باجارماق اولار،
ایلاهی، سن منی اؤزوم‌دن چیخارت»…
من سوسوردوم…
ائله بیل کی
گئرچک دئییل یوخویدو –
بو نه سازلیق، بو نه سؤزلوک – بو بئله نه گؤروش‌دو؟..
سونرا «تجنیس»ا کئچدی بیزیم او ظالم چوبان،
اوندای‌دی لطافت، اوندای‌دی ایرفان:
«دئییرسن کی، منلی گونون سوالدی،
دئییرسن کی، «… «یمین» منم،
«بلکه» – سیز».
سنین عشقین گؤزلریم‌دن سو آلدی،
باخاممیرام سنه دوغرو «بلکه»سیز…
سن ائولی‌سن، «گوناه» دئییر، یاسا، دین.
بیزه گؤره اؤلمه، سئوگی، یاشا، دین!
سئوگیسیزدین، نیکاحلییدین – یاشادین،
ایندی ایسه سئوگی گلیب – بلگه‌سیز…
یولا چیخدیق، یول هایانا چیخاجاق؟..
قافادا «دین»، قلب‌ده «سئوگی» – «چیخاجاق»…
ائل آغزین‌دان بیرجه کلمه چیخاجاق:
دین‌دن اول دوغولایدیز بلکه، سیز»؟!.
بیر دئمه‌دی، ایکی دئدی یئنه ده،
بیر گؤرلیم نلر واردی درین‌ده:
«دین‌دن اول سئوگی اؤزو دین ایدی،
اوندا آشیق یاردی، اوندا یار آشیق.
اول سؤزون «سوسما!» ایدی، «دین!» ایدی،
ایندی ایسه سوسماق اولوب یاراشیق…
زامان کئچدی، دئدیک سون سؤز دینین‌دی،
عشق یولونو کسیب دوروب دین ایندی.
عقل‌ده دین، اورک‌ده عشق! دین ایندی،
بیر آددیم آت، بو سرحددی یار، آشیق!
شاعر دئییر، اودور بیتمز قئی‌لو-قال،
دیلیم‌ده گئت، اورییم‌ده «قال» کی، «قال»…
قلب – فرماندار، من – ایجراچی، قرار – قال!
نه دئییرسن، همد‌م آشیق، یار، آشیق»؟!.
من آراملا چای ایچیردیم،
هم ذؤوق آلیر، هم ده فیکیر داشیردیم…
نسه دئمک ایستییردیم… نه دئییم؟ –
آلاچیق‌دا ساز سحرینه دالمیشدیم…
دئدی، قارداش، بیر قاتار دا سن سؤیله.
«اولسون» دئدیم،
اونون سازی بمدی‌دی. –
ائله ایلک میصراعدانجا باخدیم هاوا دییش‌دی.
بو، چوخ کؤهنه، اوندولموش هاوای‌دی. –
«یاغیشلار، یاغیشلار یاغیردی نازلا،
چیچکلر، چیچکلر سیغاللانیردی؛
نه گؤزل، نه گؤزل اسیردی یئللر،
گؤللر بئشیین‌ده ییرغالانیردی...
قوشلار یئنی یئنی جه-جه ووروردو،
اوولاقلار، یایلاقلار یوخویدو هله؛
چای اؤز یاتاغییلا تانیش اولوردو،
آه، دونیا قالسایدی... - قالمازدی بئله...
دره‌لر-تپه‌لر شکیلله‌نیردی،
یئر یئره برکیگیر، گؤی چکیلیردی...
هر یئر تپتزی‌دی، هر شئی یئپیئنی،
بولودلار، بولودلار نسه دئییردی...
ایلک کیشی - ایلک قادین گل‌دی گؤز-گؤزه، -
شیمشکلر، شیمشکلر بئله یاران‌دی...
ایلک دفعه اوزاندی اللر اللره،
بارماقلار توخون‌دو، آی پارالان‌دی»...
ایکیمیز قالان‌دا آلچیق‌داجا،
ایللر اؤنجه بیر بئله داغ دؤشون‌ده،
بیر آغایاقچون یازدیغیم –
«آلدانیب آچیلیر قار چیچکلری»
قوشقوسونو سؤیلدیم –
«قار چیچیی» دئیینجه کؤورلدی ظالم،
منی ده کؤورلتدی، سازی اینلتدی –
سانکی «زمینخاره»یله
«چوبانبایاتی»نی بیر-بیرینه قاتمیشدی –
تر هاوا یاراتمیش‌دی:
«دوشمنلر آیاغا، دوست باشا باخار» –
بئله بیر سؤز قونوب ائل یادداشینا.
اوتاندیم، اوزونه باخا بیلمدیم،
گؤزلریم یول چک‌دی آیاقلارینا... –
اوتاندیم دئییرم - بو، ایلک گؤروش‌دو،
دوشمه‌ن ده دئییله‌م، اؤزون بیلیرسن.
بیر آتالار سؤزو قوه‌دن دوش‌دو
بیزیم آرامیزدا، - دوزونو گزسن.
آغمی گؤرممیشیک یا یاراشیق‌می؟.. –
یوخ، سنین آیاغین باشقادی، باشقا...
بیر باخ، اؤز اوریین سینه‌نده وورور،
آیری بیر اورک ده آیاقلارین‌دا...
سن یئره باسیرسان، آیاق‌دی، دئییب،
منجه، بو آیاقلار اوچماق اوچون‌دو...
بئله آیاقلارین عشقینه قالخیب،
آلدانیب آچیلیر قار چیچکلری»...
باشینیزی آغریتماییم، اوزون سؤزون قیساسی،
او قدر شئیر دئدیک، او قدر ساز ائشیتدیک،
نه سؤزدن، نه سازدان دویمادیق کی دویمادیق،
«بوگونون صاباحی وار» دئدیک، قالخدیق، یاتیشدیق…
***
او گوندک آلاچیق‌دا یاتمامیشدیم، دوغروسو،
طبیعت‌دن، داغ‌دان-داش‌دان اوزاق دوشه‌ن داغ اوغلو
او گئجه‌نی نئجه یاتدیم – بیلمدیم –
ساغ بؤیرومون اوسته‌جه دوشموش ایدیم داش کیمی…
یارپاق خیشیلتی‌سی، سو سسی، ایت هوروشو –
سانکی آهنگ یارادیب،
یوخویا وئرمیش منی…
گونش اوزونوزه خئییره دوغسون،
لاپ او باش‌دان طبیعتین اؤزو کیمی اویاندیم،
آلاچیق ییه‌لری آرتیق چوخ‌دان قالخمیش‌دی.
مال-حیوان اؤروشه یول‌لانان واخت‌دی.
گونش قالین آغاجلارین آراسیندای‌دی
هله ایستی‌لیگی چوخ اوزاقدای‌دی…
اما ایستی سامووار، ایستی چای حاضر ایدی…
پئن‌دیر، یاغ، سودله قایماق،
ایستی خامرالی و بال وارییدی سوفره‌ده،
کؤنول واردی، اینام واردی، ایمان واردی سوفره‌ده…
«صاباحین خییر، قوناق قارداش» –
خان چوبانین سسی‌دی –
«اویانمیسان، دئیه‌سن،
یوخسا، سس-کوی قویمادی‌می یاتاسان؟
دینجلردین بیر هویرو…
هنجریدی بورالارین یوخوسو»؟
«گون آیدینلار، عزیز اینسان!
آلاچیغین شئن اولسون!
هر شئی، هر شئی گؤزل‌دی –
گؤزل اوریین کیمی!
آرتیق ایزنین گرک‌دی، شهره چیخمالییام،
من سیزین ائللرین قوناغی ایدیم،
آرتیق اوچ گون دولور، داها گئتسم یاخشی‌دیر.
اما اینان بو اوچ گونون زیروه‌سینی سیزین ایله یاشادیم!
و من سیزدن دویمادیم»!
چوبان دئدی، «عزیز قوناق، ائله من ده قوناغام –
نئچه ایلدیر بو داغلارا مئیل سالمیش،
لاپ بورالی اولموشام –
اوشاقلارین آناسینی منه وئرمیردی قاییناتام،
بیز ده وئردیک ال-اله، قوشولدوق قاچدیق، نئینک…
سونرا بیزیم ائل-اوبا ایشغال اولدو، گئری دؤنه بیلمدیک،
اوشاقلار دا بورالاردا بؤیودو –
بورالار دا بیزیم اوچون عزیزدیر –
هردن قالخیب داغ باشینا - لاپ او اوزه باخیرام،
داریخیرام، عزیز قارداش، ایت کیمی داریخیرام.
آجیغیمی گاه توتک‌دن، گاه دا سازدان چیخیرام»…
منه آیدین اولدو آرتیق
او توتک‌ده، او سازداکی کدر ده،
اما یئنه نسه واردی، اونو چؤزه بیلمیردیم…
تانری وئره‌ن نه واردی‌سا سحر-سحر نوش ائتدیک،
قوجاقلاشدیق چوبان ایله، «بیر ده، قیسمت» سؤیلدیک.
یولداشی دا بیر بالاجا باغلاما یوللامیش‌دی –
«یول آزیغی، چوبان آرماسی» دئییردیلر،
گؤتورمه‌یه بیلمزدیم…
سونرا منه ائله گل‌دی، سو آتدیلار دالیمجا…
خیلی گئتدیم، او ناخیش‌لی، او عطیرلی باغلامانی یوخلادیم،
اتیم اویوش‌دو ائله بیل – ایچین‌ده مکتوب واردی:
«شاعر، منی تانیمادین؟..
اما ساغ اول، او شئیری کی اوخودون…
بیر ده بیر سؤز یازیم سنه،
بیله‌سن کی، آدین بیزده دوغمادی،
هئچ دئمدین اوغلوموزون آدی نیه مورازدی»؟..
آمان، تانریم! اولا بیلمز!
یوخ، یوخ!..
اما
اما اولموشدو:
گنجلییمین آغایاق‌لی، گونشوزلو گؤزه‌لی،
ایللر سونرا، اونامادان قارشیماجا چیخمیش‌دی…
من اونلاردان آیریلارکه‌ن
چوبان سازمی چالیردی؟ –
سانکی
سانکی قارا چوبان قارا سازلا
«خان چوبان» چاغیریردی…
بلی، بلی، آرخامجا دا سو آتیلمیش –
دوغروی‌دو…
«سرت یوخوش»دان سرت ده ائندیم،
«کور گونئی»دن کور کیمیجه دولاندیم،
«قوش یوواسی» – قوش اؤتگونو یول اولدو،
«یئددی بولاق»، «کئچید» و «چای تالاسی»،
«آغامیر»این آدداماجی، «قوزلوق»، «ننه بولاغی»…
یولا روان اولموشدوم… -
سانکی من یوخ، یول اؤزوی‌دو یئریین…
گئدن باشی گوزرگاهیم باشقا یول‌دان اولموشدو:
«دار دره»یدی، «کور بولاق»دی، «نازیک سو» و «قالاچا»...
هر بیرین‌دن او دا کئچیب، هر بیرین‌ده او دا وار…
بو یوللارین گئدیشین‌ده منه‌م بو گون،
گلیشین‌ده بیر ده اوللام؟ – کیم بیلیر؟
لاپ اولسام دا، من اونلارا بیر ده، بیر ده گئد‌ممی؟..
او مرد چوبان ائله سانار، من اویون اویناییرام…
هاشا، هاشا! هاشا هاشا! هئچ ائله شئی اولورمو؟
اما ایللا بیر حیکمت وار،
ایللا دا بیر قوووش‌دوران قوت وار…
«له توجد سادفته فیل عالم،
هونکه توافوق» – دئییر عرب –
دئییر کی،
«هئچ تصادف-فیلان یوخ‌دور عالم‌ده،
نه اولسا، نه اولسا توافوقلوک‌دور»…
***
یوخ، یوخ، بئله تئز کئچمییم اوستوندن،
قوی، بیر آز دا صحبت آچیم
داغ دؤشوندن، چوبان‌دان
اونسوز دا قالیب اوردا،
اوردا قالیب‌دیر آغلیم:
چیرتاچیرت یانیر اوجاق،
تورپاق اوسته قارا داشلار،
اوستون‌ده قاینایان سو،
هاوایا قالخان توستو... –
ایلاهی، نه یامان یادیرغامیشدیم –
یادداشیم اؤزومه قایی‌دیر سانکی،
سو، تورپاق، اود و هاوا،
یوخ، یوخ، بیر آز باشقا جور:
تورپاق، سو، هاوا و اود –
هامیسینین یادداشی وار،
هاوانین یادداشی وار،
اوجاق اؤزو یادداش‌دیر،
یادداشی وار سویون دا،
یادداش‌سیز بیر داش گؤرسم،
دئیره‌م کی، یاد داش‌دیر...
گؤره‌ن، چوبان بیلیرمی
اونا اؤتکه‌م‌لیک وئره‌ن،
اونا جومرت‌لیک وئره‌ن
او داغلاردی، او دوزلردی،
اوجاق، هاوا، سو، تورپاق –
تورپاق‌داکی، سوداکی،
هاواداکی، اوجاق‌داکی یادداش‌دیر!..
من اؤزوم، من اؤزوم اینانیرام کی،
چای داغا تورکو دئییر –
هم اوندان اوزاقلاشیر،
هم اونو هارایلاییر...
او نغمه‌نی دویا بیل‌سن
شاعر اولماغا نه وار؟..
سو...
دلی سو، عقل‌لی سو، کوره‌یه‌ن سو، ساکیت سو...
قارشی‌سینا نلر چیخار، نلر چیخار،
او، اوسانماز، او دالاشماز، ایللا دا بیر آخار تاپار،
تاپمازسا دا، هر داشی لاپ دامجی-دامجی دلر کئچر...
سودان ایلهام آلان صوفیلر سؤیلر:
«سنینله اوغراشان بیر کیمسیله اوغراشما،
اوغراشدین‌سا اونونلا عینی یئرده قالارسان،
اویسا، سولار کیمی اول – اطرافین‌دان دولانیب،
اؤز یولونا داوام ائت»…
سودور بو، سو... چوبان بیلیر، چوبان گؤرور...
اطرافین‌دان دولانا بیلمدیی داغ-داشین
دولوب-دولوب لاپ اوستوندن ده آشار –
آخمادیغی یئرده قالماز...
سولار کیمی صبرلی‌دیر چوبانلار...
تیکان ایچین‌ده گولو، گئجه ایچره گوندوزو
گؤزله‌یه‌نلردی اونلار...
سو آخار تمیزلنر،
چوبانلار سویا باخار،
آیا باخا چوبانلار،
گونه «سالاوات» چکر…
سویو سو کیمی گؤرر،
سویو بوز کیمی گؤرر،
بوخارتک گؤرر سویو،
هر حالییلا سئور اونو،
آتار گئدنین آردینجا…
دئیر بیز ده سو کیمییک –
هارا گئتسک اورالارا اویغونلاشار،
اوردا حیات قوراریق
اما لاکین
هاردا اولساق، اؤزوموز اوللوق یئنه،
فسیللر دییشر بیز آلیشاریق
لاپ حیاتین دیبین‌ده،
لاپ زیروه‌نین بئلین‌ده
یئنه اینسان قالاریق…
آزا قانئ اولاریق،
چوخو تالان ائتمریک…
سونرا اودون‌دان-اوددان،
سونرا دلی کولک‌دن و ده سرین هاوادان،
سونرا، بیزیم چوبان قارداش
آغوزلو قارا تورپاقدان
دانیشدی هئی دانیشدی...
گاه بوکولدو، گاه گولدو.
حیات کیمی آدام‌دیر، آدام کیمی حیات‌دیر...
بلکه بوتون پئشه‌لر، بلکه بوتون صنعتلر
ائله بئله‌دیر، نه بیلیم... اما شئنلیک‌دن اوزاق،
اما داغلار قوینون‌دا، طبیعتله باش-باشا
حیات یالین گؤزل‌دیر... – گؤزل‌دیر جیلخا حیات...
***
او چوبان‌دان جاواب ایله، او داغ‌دان یوز سواللا
آیریلدیم و ائوه دؤندوم. قیزیم چیخ‌دی قارشیما:
«آتا، آتا، هاردایدین بس، گؤزوم قالدی یوللاردا»…
آه، داغ‌داکی گونشوزلو هاردان، هاردان بیل‌سین کی،
اونون آدی بیزیم ائوده لاپ ایلک گون‌دن چاغریلیر –
دئییرلر کی، «آتاسینا اوخشایان قیز خوشبخت‌دی»،
دئییرلر کی، چوخ اوخشاییر قیزیم منه، نه بیلیم…
***
آشیق دیلی یویرک اولار – من آشیق اولماسام دا،
یویرک اولسون دیلیم دئییم، سونراسینی گتیریم.
آی دولان‌دی، ایللر کئچدی، قیزیم کمالا دولدو.
طلبی‌دی، دئدی، آتا، کلبجره گئده‌جه‌م –
اوردا «ائلات بایرامی» وار – قارداش ائللر گله‌جک،
بیز ده اوردا کؤنوللویوک، گرک کی ایزنین اولا…
او تورپاقلار اوزون ایللر ایشغال آلت‌دا قالمیشدی،
آزاد اولدوغو ایلک گون‌دن دیریلیردی، قورولوردو – بیلیردیم؛
ایندی اوردا بایرام وارسا، من قیزیما نه دئییم؟ –
دویغولویدوم، چوخ دانیشسام، آغلاردیم،
بیرجه کلمه «گئت» سؤیلدیم –
تکی گونو آغ اولسون!
کلبجردن اوچ گون سونرا قاییت‌دی.
آناسییلا پیچیلداش‌دی، اوزون-اوزون دانیشدی.
گؤردوم قیزیم نسه سؤزلو-سوولودور…
ائله بیل کی کلبجرده یئنی‌دن دوغولموش‌دو…
کیم دئیر کی، قهر‌مانیم او چوبان
سوروسونو کلبجره سورموش‌دور…
آرتیق قاضی اولان اوغلو – آداشیم،
دوغما یورددا آناسینین آداشینا
وورولموش‌دور…
الیم اوزوم‌ده قالدی – نه معجزدو، ایلاهی؟
اوشاقلارا آد وئره‌ن‌ده - بو گونو دوشونسیدیک…
یولداشیم دئین‌ده کی اونلار ائلچی گله‌جک،
هئچ بیلمیرم نه حیکمت‌سه،
(منیم دیلیم قوروماسین)
ایلک کلمه‌دن «یوخ!» دئدیم…